Szukając rasowego psa dla siebie większość ludzi popełnia błąd kierując się wyglądem lub utrwalonymi w społeczeństwie stereotypami na temat danych psów. W pierwszej kolejności powinniśmy brać zawsze pod uwagę własne możliwości finansowe i dowiedzieć się ile kosztuje utrzymanie psiaka w zdrowiu, jak wygląda zapewnianie wszystkich potrzeb zwierzaka, jaki jest koszt utrzymania danego pieska na dobrej karmie, czy jesteśmy w stanie dopasować swoje życie by zapewnić niezbędną aktywność fizyczną psu i jak nowy pupil reaguje na dzieci. Wielu ludzi wychodzi z mylnego założenia, że mniejszy piesek wymaga mniej ruchu i doskonale odnajdzie się w mieszkaniu. Tymczasem większość małych ras została wychodowana na psy myśliwskie (jamnik) lub szczurołapy (Yorkshire terier, Jack Russel terier) i wymaga bardzo dużej ilości ruchu na świeżym powietrzu. Niezaspokojenie treningów wpływa u psów na rozwój otyłości, przerostu pazurów i agresji czy innych zaburzeń behawioralnych. Ponadto warto jest unikać ras FCI, które na drodze wieloletniej hodowli uległy tak silnemu przerasowieniu, że wiele osobników hodowlanych zmaga się z groźnymi lub bolesnymi chorobami genetycznymi. Zanim zdecydujesz się na pekińczyka dowiedz się wszystkiego o tej rasie.

Pekińczyk – wygląd i opis rasy

• Pochodzenie: Chiny (Mandżuria)
• Rozmiar: samce 19-21 cm, samice 19-20 cm
• Waga: 5-5,5 kg
• Sierść: długa, prosta i bujna
• Maść: wszystkie dozwolone, w przypadku osobników łaciatych kłąb musi być biały a stosunek maści równy
• Długość życia: 12-15 lat
• Charakter: nieufne wobec obcych, odważne lub strachliwe co objawiają atakiem

Pekińczyk – wzorzec rasy

Są to niewielkie psy dorastające do około 20 cm wysokości, charakteryzujące się krótkim ciałem, duża i szeroką głową o spłaszczonym pysku i klapniętych uszach oraz szeroko rozstawionych wyłupiastych oczach koloru ciemnego. Kończyny tylne z reguły są proste, jednak przednie bardzo często mają pewną koślawość objawiającą się wywinięciem palców do zewnątrz na podobieństwo „foczej łapy”, co powoduje większe obciążenie nadgarstków i szybsze rozwijanie problemów zwyrodnieniowych stawów. Ogon jest sadzony wysoko i wywinięty nad grzbietem. Najbardziej cenione są osobniki o ciemnej masce na kufie i okularach wokół oczu. Sierść jest długa gęsta i puszysta, znacznie dłuższa wokół szyi gdzie tworzy kryzę, na ogonie, za nogami  i miedzy palcami. Dozwolone są wszystkie maści poza albinotyczną, a także znaczenia na ciele. Za wady dyskwalifikujące zwierzęta hodowlane uznaje się: wystający język, niebieskie oczy, koślawość nóg tylnych, opadający ogon, zbyt zwinięty ogon, źle osadzone uszy, odstające łokcie, cielisty nos. O dziwo zbyt proste przednie kończyny również uważane są za wadę co niestety ogranicza pulę genetyczna i pogłębia zwyrodnienia nadgarstków u kolejnych pokoleń. Pekińczyk jest typową rasą brachycefaliczną to znaczy cechującą się nieproporcjonalnie dużą głową o krótkim i szerokim pysku, oraz bardziej „ludzkim” wyrazie twarzy. Rasy te swego czasu bardzo zyskały na popularności swoim niecodziennym wyglądem co poskutkowało intensywnym rozmnażaniem w kierunku jak najkrótszego pyska i zemściło się na zdrowiu psiaków.

Pekińczyk – charakter

Pekińczyk cechuje się typową dla ras małych zadziornością, przez co często padają o nim określenia, że ma „wygląd i charakter lwa”. Niestety większość ludzi mylnie odbiera sygnały wysyłane przez małe psy, uznając atak za przejaw odwagi. W rzeczywistości częstym zjawiskiem w naturze jest atak mniejszego osobnika, który polega na zdezorientowaniu większego przeciwnika, zamiast skorzystać z bardziej oczywistej ucieczki. Nie oznacza to bynajmniej większej odwagi – przeciwnie – z reguły atakujący mały pies ma ogon skulony między nogami co jest objawem strachu. Pekińczyk nie jest również misiem-przytulanką. Psy te, chociaż dobrze odnajdują się w mieszkaniu, wymagają równie długiego spaceru na świeżym powietrzu jak owczarek niemiecki, czyli co najmniej 5-10 km dziennie, a ponadto zabaw w aportowanie czy szarpanie zabawek. W przeciwnym razie ich niezaspokojone potrzeby objawiają się nadmierna szczekliwością, irytacją i atakami na gości czy mijane na ulicy zwierzęta.

Pekińczyk – długość życia

Pekińczyki żyją około 12-15 lat i z reguły ich koniec związany jest z niewydolnością oddechową, wadami serca i zwyrodnieniem stawów. Chcąc zadbać o zdrowie i dobra starość zwierzaka powinniśmy co roku zlecać prosić lekarza weterynarii o wykonanie kompleksowych badań krwi i echa serca, by wykryć ewentualne wady i leczyć je odpowiednimi metodami zanim rozwiną się w pełne i dające objawy choroby. Ponadto koniecznie powinniśmy zadbać o odpowiednią dietę, aktywność fizyczną i masę ciała zwierzaka, by większym ciałkiem nie obciążać dodatkowo serca i stawów. Pekińczyki powinny jednak unikać codziennego wchodzenia po schodach, co znacznie obciąża kręgosłup, a skakanie z kanapy również powinno być zastępowane przez spokojne schodzenie, najlepiej za pomocą specjalnej równi pochyłej.

Pekińczyk – zdrowie

Niestety silna selekcja osobników pod względem wyglądu zaskutkowała stałym zmniejszaniem się puli genetycznej i pojawianiem się większej ilości chorób dziedzicznych niż ma to miejsce w przypadku bardziej pierwotnych ras psów o bliższej wilkom budowie. Najczęstsze przypadłości pekińczyków jako rasy FCI to:

• Zespół oddechowy brachycefaliczny – jest to szereg wad związany ze skróconą kufą u psów ras mops, buldog, shih-tzu, pekińczyka itp., który polega przede wszystkim na: zwężeniu nozdrzy, które uniemożliwiają wzięcia wdechu nosem, przedłużeniu podniebienia miękkiego, które wpada do światła tchawicy i zatyka ją, zapadaniu krtani, niedorozwoju tchawicy, co skutkuje znacznym pogorszeniem wymiany gazowej u tych ras, wtórnym obciążeniem układu krążenia i nieefektywnym oddawaniem ciepła psa co może skutkowa udarem cieplnym przy temperaturze otoczenia wyższej niż 15 stopni Celsjusza. Kupując pekińczyka (zwłaszcza z pseudohodowli) powinniśmy do kosztów zakupu doliczyć również koszt wykonania niezbędnych zabiegów chirurgicznych, by umożliwić pupilowi znośną egzystencję.
• Zapad tchawicy – jest częstą chorobą psów małych, objawia się częstym kaszlem, utrudniony „łykaniem” powietrza, często z wyraźnie słyszalnym skrzekiem wydobywającym się z gardła psa. Leczenie polega na wprowadzeniu stenta do tchawicy, który zabezpieczy pupila przed zamykaniem dróg oddechowych. U psów z tendencją do zapadów tchawicy zaleca się zrezygnować z obroży na rzecz szelek, chyba że nauczymy ładnie chodzić psa bez ciągniecia.
• Dyskopatia – wypadanie krążka międzykręgowego a dokładnie pęknięcie pierścienia włóknistego i wysunięcie się jądra miażdżystego – objawia się najczęściej bolesnością, nagłym niedowładem, niechęcią do poruszania się, nietrzymaniem moczu i kału, lub zaparciem, rozpoznanie stawia się u radiologa w badaniu RTG, tomografem komputerowym lub rezonansem magnetycznym, a leczenie polega na chirurgicznym usunięciu jadra uciskającego na rdzeń kręgowy.
• Wrodzone zwichnięcie łokcia – u pekińczyków jest to z reguły zwichnięcie boczne bliższej nasady kości łokciowej ze skręceniem – polega na niedorozwoju więzadeł stabilizujących ten staw. Staw jest niebolesny przy uciskaniu, jednak w trakcie chodzenia nie daje odpowiedniej podpory ciału skutkując dalszymi urazami. Leczenie polega na chirurgicznym zabiegu.
• Wodogłowie – polega na gromadzeniu się zwiększonej ilości płynu mózgowo rdzeniowego w komorach mózgu, co w okresie ciążowym powoduje rozpychanie się mózgu i powiększenie czaszki. U innych ras wodogłowie płodu może być poważną komplikacją w trakcie porodu, jednak u psów brachycefalicznych rutynowo wykonuje się cesarskie cięcia. Szczenię z wodogłowiem wyraźnie różni się od rodzeństwa i nie rozwija się prawidłowo. Leczenie polega na stosowaniu środków zmniejszających produkcję płynu mózgowo-rdzeniowego i sterydów, jednak ze względu na brak wartości psiaka dla hodowcy szczeniaki zwykle poddawane są eutanazji. Do wodogłowia mogą doprowadzić: choroby zakaźne ciężarnej suki, wady rozwojowe płodu, urazy w trakcie ciąży, niedobory pokarmowe, czynniki teratogenne.
• Rozszczep podniebienia – wada ta uniemożliwia psiakom ssanie mleka i prowadzi do zachłystowego zapalenia płuc u psa. W zależności od hodowcy szczenięta są operowane w około 8 tygodniu życia lub usypiane po wykryciu wady.
• Krwotoczne zapalenia żołądka – nie do końca wyjaśniono przyczynę tego zjawiska u pekińczyków, jednak przyjmuje się, że najprawdopodobniej wynika z tła bakteryjnego. Objawami są: wymioty (często krwiste lub z „fusami kawy” czyli zakrzepłą krwią), biegunka lub normalny stolec o czarnym zabarwieniu. Leczenie polega na podaniu antybiotyków, leków przeciwwrzodowych, przeciwkrwotocznych, przeciwwymiotnych i nawadnianiu odwodnionego pacjenta.
• Przerost odźwiernika – polega na przeroście błony śluzowej i mięśniówki części wypustowej żołądka co uniemożliwia przesuwanie się treści do jelit i objawia się wymiotami około 2 godziny po posiłku. Leczenie polega na farmakologicznym rozluźnianiu mięśniówki i regulowaniu pracy układu pokarmowego lub na korekcji chirurgicznej.
• Dwurzędowość rzęs – jest to również częsta przypadłość ras brachycefalicznych, powodująca stałe drażnienie rzęsy, która szoruje po powierzchni oka powodując zapalenie spojówek, łzawienie, ropienie i powstawanie brudnych śladów poniżej oczu pieska. Jest to nie tylko wada kosmetyczna lecz bardzo bolesna dla pupila wada, dlatego konieczne jest chirurgiczne usunięcie cebulek nadmiarowych rzęs.
• Wypadanie gałki ocznej – również cecha brachycefalików – płytkie oczodoły sprawiają, że oczy psa są bardziej wyłupiaste niż u zwierząt mezocefalicznych, a przez to mniej stabilne. Zbyt mocne pogłaskanie po głowie, odciągnięcie skóry potylicy, uderzenie w tył głowy lub upadek z fotela mogą spowodować wypadnięcie gałki ocznej – wygląda to groteskowo i grozi ślepotą psa jeśli szybko nie zawieziemy pupila do lekarza weterynarii. Jeśli nie zareagujemy odpowiednio szybko, konieczne może być usunięcie oka.
• Owrzodzenie rogówki – powstaje na skutek podrażnienia, infekcji lub choroby autoimmunologicznej – początkowo dochodzi do ubytku, następnie owrzodzenia a z czasem nawet do perforacji i wypadnięcia soczewki. Leczenie obejmuje antybiotyki, środki przeciwbólowe i wspomagające gojenie.
• Zapalenie ucha środkowego – jest częstym schorzeniem psów o opadających uszach, ponieważ w słabo wentylowanym kanale słuchowym są o wiele lepsze warunki dla rozwoju drożdżaków czy bakterii. Konieczne jest regularne sprawdzanie stanu ucha i leczenie mikostatykami oraz antybiotykami, w przeciwnym razie stan zapalny może rozszerzyć się na ucho wewnętrzne i mózg pupila.
• Wady uzębienia – ze względu na mały pyszczek częstym problemem zarówno psów miniaturowych jak i brachycefalicznych jest wadliwe ustawienie zębów – często konieczne jest usuniecie części z nich by zrobić miejsce na poprawnie ustawienie pozostałych.

Pekińczyk – pielęgnacja

Pielęgnacji pekińczyka musimy poświecić trochę uwagi:

• Sierść – długa i gęsta sierść (poza obrębem uszu) nie wymaka strzyżenia, jednak wskazane jest częste wyczesywanie wypadających włosów, zwłaszcza w okresie linienia by nie powstały nieestetyczne kołtuny. Niektórzy skracają nieco długość włosów w okolicy portek, by psiak nie zanieczyszczał futerka w trakcie mikcji czy defekacji.
• Pazurki – ze względu na częste zaniedbywanie aktywności fizycznej przez właścicieli i noszenie psa na rękach, naturalne ścieranie z reguły jest nieefektywne. Powinniśmy co najmniej raz w tygodniu ocenić długość pazurków – jeśli w pozycji stojącej czubki dotykają podłoża, konieczne jest ich skrócenie. W przeciwnym razie wymuszone zostanie przeniesienie ciężaru ciała na piętki, co skutkuje wadami postawy i większym przeciążeniem nadgarstków. Warto zaraz po przycięciu pazurów spiłować je lub zabrać psa na spacer po chodniku by pozbyć się ostrych krawędzi.
• Uszy – ze względu na ryzyko rozwinięcia zapalenia zaleca się raz w tygodniu zajrzeć do ucha w poszukiwaniu niepokojących objawów: podwyższonej ciepłoty, nietypowego (np. drożdżowego) zapachu, zaczerwienienia, wilgoci, wypływów. Ponadto sierść przy uszach ma tendencję do wrastania w otwory słuchowe i zatykania ich, dlatego zaleca się raz na parę miesięcy poprosić groomera by wyrwać z cebulkami część włosów i poprawić wentylację kanału słuchowego.
• Zęby – ze względu na częste problemy z zębami warto regularnie zaglądać do pyska psa. Pekińczykom powinno się czyścić zęby codziennie, tak jak u ludzi, a raz do roku powinniśmy poprosić lekarza weterynarii o wykonanie odkamieniania jeśli będzie to konieczne. Właściciele z reguły bagatelizują problemy stomatologiczne psa dopóki nie poczują przykrego zapachu, ten moment jednak często oznacza, że nie nadeszła pora na czyszczenie lecz wyrywanie obluzowanych zębów z zepsutych dziąseł.

Pekińczyk – żywienie

Mimo tego, że pekińczyki niewiele jedzą, ich żywienie może być dla nas kłopotliwe przez wzgląd na częstsze rozwijanie alergii pokarmowych i zapalenia żołądka niż inne rasy. Konieczne jest zadbanie by karma opierała się w głównej mierze na mięsie mięśniowym, podrobach i tłuszczach a także owocach i warzywach. Jeśli nasz pies ma dodatkowo problemy z uzębieniem zaleca się karmę mokrą by ułatwić mu pobieranie pokarmu. Warto wypróbować karmy z królika lub jagnięciny, które są delikatniejsze dla wrażliwego przewodu pokarmowego pieska. Kategorycznie nie wolno nam podawać psu resztek ze stołu ani ludzkiego jedzenia, ponieważ to co da człowieka jest wspaniałym przysmakiem (kurczak, sól, czosnek, cebula, ser, kakao) dla wrażliwego pieska może okazać się gwoździem do trumny.

Pekińczyk – szkolenie i wychowanie

Tresura pekińczyków z reguły jest bagatelizowana przez właścicieli co skutkuje złym zachowaniem się psów w towarzystwie czy podczas kontaktu z innymi zwierzętami. Ważne jest uczenie psa podstawowych komend już od szczeniaka by nie sprawiał problemów wychowawczych nam, lekarzowi weterynarii, ani potencjalnym opiekunom, którzy zajmą się pupilem pod naszą nieobecność. Ze względu na nieufność wobec obcych ważna jest socjalizacja szczeniaka by później dorosły pies nie reagował lękliwie lub agresywnie na gości, w tym dzieci. Warto poprosić obcych ludzi w tym celu by podawali psu przysmaki właściciela wchodząc do domu czy mijając się na spacerze. Dzięki temu nauczy się pupila, że każda osoba jest potencjalnym przyjacielem a nie zagrożeniem.

Pekińczyk – szczeniaki i hodowla

Problemem ras brachycefalicznych jest bardzo powszechna pseudohodowla i dopuszczanie do rozrodu par, które według norm FCI nigdy nie zostałyby uznane za zwierzęta hodowlane. Lekarze weterynarii są zdania, że rasy psów o krótkich pyskach powinny zostać zakończone, by nie powielać błędów z przeszłości, lub „naprawione” domieszaniem innej rasy by zlikwidować większość chorób związanych z budową czaski tych psów i niską pulą genetyczną. Pamiętajmy, że kupując psa brachycefalicznego, zwłaszcza szczeniaka za kilkaset zł z pseudohodowli, przyczyniamy się do powielania cierpienia zwierząt. Jeśli koniecznie chcesz mieć pekińczyka, możesz wybrać psiaki w typie rasy bez rodowodu przeznaczone do adopcji za darmo. Uważaj jednak na ogłoszenia, ponieważ często prywatni właściciele wystawiają szczenięta za darmo, a na miejscu każą sobie zapłacić 600 zł „za smycz”.

Pekińczyk – cena

Cena rasowego psa z dobrym rodowodem i spełnionymi normami FCI i ZKwP zaczyna się od około 2000 złotych, ponieważ jest to przybliżona suma ile kosztują hodowcę szczepienia, odrobaczania, właściwe żywienie, badania genetyczne rodziców hodowlanych. Bardziej ceniące się hodowle mogą wymagać nawet 5 000 zł od szczeniaka, a pseudohodowców proszących o kilkaset zł lepiej unikajmy szerokim łukiem, bo jest spora szansa, że pozostałe kilka tysięcy zł będziemy zmuszeni wydać na leczenie psa.

Pekińczyk – historia rasy, ciekawostki

• Pekińczyki do XIX wieku znane były wyłącznie w Chinach, gdzie jako psy świątynne miały za zadanie gonić i odstraszać demony.
• Według legendy rasa ta jest owocem miłości małpki i lwa, który poprosił Buddę by uczynił go mniejszym. Psy były później strażnikami Buddy i w razie niebezpieczeństwa przybierały rozmiary lwa by go bronić.
• Po śmierci cesarza jego pekińczyki były składane w ofierze by mogły chronić pana przed demonami również w życiu pozagrobowym. Kradzież pekińczyka karana była śmiercią.
• Rasa prawdopodobnie ka korzenie ponad 3 tysiące lat temu, pochodzi od wilka azjatyckiego, z którym ma wiele wspólnego DNA. Na skutek silnej selekcji w niczym nie przypomina już przodków swoim wyglądem.
• Pekińczyki trafiły do Anglii podczas drugiej wojny opiumowej około 1860 r. kiedy po zdobyciu pałacu letniego w Pekinie 5 piesków (jeden pies i 4 suki) zostały skradzione. Zwierzęta te stały się podstawą wszystkich linii hodowlanych pekińczyków w Europie i Ameryce. W późniejszym okresie dołączonych zostało więcej zwierzaków z rodzimej Mandżurii, jednak selekcja była ostra i przebiegała stale w kierunku coraz silniejszego spłaszczania pyska, co poskutkowało licznymi wadami budowy psiaków.
• Na jednej z wystaw w Wielkiej Brytanii tytuł championa zdobył pekińczyk, który musiał kłaść się na worku z lodem, ponieważ nie był w stanie dyszeć na tyle skutecznie by samodzielnie regulować swoją temperaturę ciała.

Pekińczyk – dla kogo?

Pekińczyk jest często wybieranym psem dla osób starszych i rodzin w mieszkaniach. Faktycznie małe rozmiary umożliwiają branie psa na ręce i wygodniejsze spędzanie czasu na kanapie, nie możemy jednak zapominać, że pekińczyk pozostaje psem. Wymaga 5-10 km spaceru dziennie, treningu i zapewnienia odpowiednich wrażeń by cieszyć się zdrowiem fizycznym i psychicznym. Ponadto warto by trafił do właścicieli o głębokim portfelu, ponieważ częstość występowania u niego schorzeń, może wymagać znacznego poświecenia środków.